Nazwa polska |
Olsza czarna
|
Nazwa łacińska |
Alnus glutinosa (L.) Gaertn.
|
Synonimy |
Olcha czarna
Alnus rotundifolia Mill.
|
Rodzina |
Brzozowate - Betulaceae
|
Status we florze polskiej |
Takson rodzimy lub trwale zadomowiony.
|
Wysokość |
30 m
|
Pokrój |
Pień strzelisty, widoczny do wierzchołka. Korona wydłużona i dość luźna, gałęzie cienkie, odstające prawie poziomo.
|
Drewno |
Bardzo trwałe w wodzie. Po ścięciu wskutek utlenienia, powierzchnia drewna barwi się przejściowo na pomarańczowo lub czerwono.
|

Kora |
Prawie czarna i spękana.
|

Pędy |
Młode cynamonowobrązowe, czerwonawe lub brązowozielone, na wierzchołkach często lekko owłosione. Blizny liściowe z trzema śladami wiązek przewodzących.
|

Pąki |
Wierzchołkowe wąskie, odwrotnie jajowate, nie większe od pąków bocznych. Boczne wąskie, odwrotniejajowate, osadzone na wyraźnym trzonku, najczęściej odstające, okryte dwiema łuskami. Łuski pąków brązowoczerwone lub brązowofioletowe, nagie, pokryte szarymi kropkami woskowatej wydzieliny, przeważnie lepkie.
|

Liście |
Młode liście lepkie, dojrzałe zaokrąglone lub wycięte na szczycie, klinowate u nasady, obustronnie zielone, z kępkami włosków na spodzie. Opadają późno, zielone.
|




Owoce |
Drobne orzechy bezskrzydłe lub nieznacznie oskrzydlone. Łuski kwiatów słupkowych drewnieją, nie odpadają i tworzą niewielkie szyszeczki na trzonkach.
|



Występowanie |
Północno-zachodnia Afryka, Europa, Kaukaz. W Polsce pospolita
|
Siedlisko |
Zasadniczy składnik olszyn i zespołów łęgowych. Tworzy olsy (olesy)(Alnetum). Nad potokami i rzekami oraz jako gatunek pionierski na bagnach i trzęsawiskach.
|
Gleba |
Wilgotna
|
Zastosowanie |
Kora jest stosowana do garbowania skór.
Odwar z kory barwi wełnę i bawełnę na kolor brunatny, a po dodaniu siarczanu żelaza na niebieski.
|
Właściwości lecznicze |
Surowiec - kora i liście.
Składniki chemiczne - kora i liście zawierają garbniki, trójterpeny, hiperozyd, kwas protokatechowy, żywice.
Dawniej kora i liście olszy były stosowane w medycynie ludowej jako środek przeciwgorączkowy w przeziębieniach, w reumatyzmie i w podagrze.
|
|