Sosna pospolita

Drzewo. Żyje do 500 lat.

30(40) m. W uprawie po 15-20 latach 10-15 m.

W uprawie po 15-20 latach 2-3 m.

Korona początkowo stożkowata z konarami ustawionymi w okółki. W starszym wieku przybiera różne kształty. U starych swobodnie rosnących drzew parasolowata, szeroko rozpostarta.

Pień starszych drzew do dużej wysokości bez gałęzi.

Młodych pni i konarów żółta lub ceglastoczerwona, cienka i łuszcząca się. Na starych pniach od dołu ciemna i spękana, głęboko bruzdowana, łuszcząca się płytkami.

Początkowo zielonkawe, potem szarozielone do szarobrunatnych.

Wierzchołkowe długości do 1 cm, podłużnie walcowate, zaokrąglone lub krótko zaostrzone. Łuski jasno do ciemnobrązowych, pokryte warstwą żywicy, przez co szarobiałe.

Igły po 2, z nalotem woskowym, szaro lub biebieskawozielone. (2,5)4-7(9) cm długości, wyraźnie podłużnie skręcone, sztywne. Trwałość igieł 3-6 lat.

Roślina jednopienna. Kwiatostany męskie w postaci jajowatych siarkowożółtych kłosów, długości 3-8 cm, skupionych u nasady tegoroczbych pędów. Składają się z licznych dwupylnikowych pręcików. Kwiatostany żeńskie ciemnoczerwone lub fioletowe, tworzą się pojedynczo lub po kilka na szczytach tegorocznych pędów w kształcie kulistych szyszeczek.

Szyszki występują pojedynczo lub po dwie, trzy, na krótkich szypułkach. Osiągają w pierwszym roku po zapyleniu wielkość ziarna grochu, są barwy szarobrązowej. Wiosną drugiego roku po zapłodnieniu zmieniają kolor na zielony, rosną do końca lata, jesienią drewnieją i przybierają barwę szarawą, ceglastoczerwoną lub brązowożółtą. Wiosną trzeciego roku otwierają się, uwalniając nasiona.

Są bardzo zmienne, niewielkie, 3-7 cm długości, mniej lub bardziej asymetryczne. Łuski wąskie i sztywne, tarczki zwykle matowe i szare, płaskie lub stożkowato uwypuklone, z prostym lub hakowato wygiętym wierzchołkiem.

Pierwsze szyszki pojawiają się w wieku ok.15 lat.

Nieregularnie owalne, na jednym końcu zaostrzone, długości do 5 mm. Kolor czarny, czarnobrązowy, brązowy, rzadziej szary lub płowy. Każde nasiono jest objęte kleszczowato przez 3-4 razy dłuższe błoniaste skrzydełko, barwy płowej lub brązowej. Skrzydełko ma zaostrzony wierzchołek, jeden brzeg prosty a drugi owalny.

Masa 1000 nasion zebranych w drzewostanach w Polsce wynosi średnio 6,2 g.

System korzeniowy na słabych glebach głęboki, palowy, z bocznymi korzeniami płytko pod powierzchnią gruntu. Na gliniastych lub torfowych płaski.

Środkowa i Północna Europa, Azja. Występuje głównie na nizinach, w górach do 2100 m n.p.m. W Polsce najpospolitsza z sosen.

Tworzy zespoły borów sosnowych (Pinetum).

Bardzo zróżnicowana, od suchych piasków, gleb kamienistych do torfowisk i bagien.

Podstawowy gatunek leśny. Dostarcza żywicy.

Sadzona w parkach i dużych ogrodach.